25 stycznia 2019 r. na zaproszenie Fundacji Arkadia członkowie Forum gościli w Toruniu. Pracowaliśmy nad rekomendacjami zmian prawnych, dotyczących zasad funkcjonowania i sposobu finansowania ŚDS.

Środowiskowe Domy Samopomocy opiekujące się osobami z wieloraką niepełnosprawnością mimo ostatnich zmian w sposobie finansowania wprowadzonych m. in. w związku z realizacją Programu Za Życiem znajdują się wciąż w niezmiernie trudnej sytuacji finansowej. Poziom dofinansowania nadal drastycznie odbiega od dofinansowania w sektorze edukacji.

Dotacje samorządowe pokrywają jedynie część rzeczywistego zapotrzebowania placówek (szacuje się, że jest to od 30-60% całkowitych kosztów utrzymania ŚDS wraz z kosztami transportu uczestników). Brakujące środki pozyskiwane są na bieżąco, między innymi z projektów, a także zbiórek publicznych, 1% podatku dochodowego, niekiedy z działalności gospodarczej organizacji prowadzącej placówkę.

ŚDS brak stabilności finansowej. Funkcjonują bez gwarancji zapewnienia ciągłości terapii i opieki nad osobami z wieloraką niepełnosprawnością, dla których pobyt w placówce jest często jedyną szansą na polepszenie stanu zdrowia i usprawnienia codziennego funkcjonowania. Zbyt niska dotacja grozi degradacji placówek, obniżeniem jakości świadczonych usług, prowizorycznością działań, opieką bez terapii i niemożnością realizacji zadań wynikających z rozporządzenia, a w sferze zawodowej - odpływem kadry i specjalistów, przedwczesnym wypaleniem zawodowym i negatywną selekcją do zawodu. Pogłębi się również izolacja samych dorosłych osób wielorako niepełnosprawnych.

W związku z niezmiernie trudną sytuacją finansowo-prawną ŚDS rekomendujemy m. in. dopasowanie dofinansowania placówek do stopnia niepełnosprawności, poziomu funkcjonowania i problemów rozwojowych uczestników oraz typu placówki (dzienna lub całodobowa), zniesienie dopłat za pobyt w ŚDS, zwiększenie współczynnika zatrudnienia do poziomu 1:2, a w przypadku niektórych uczestników – 1:1, zatrudnienie większej liczby wyspecjalizowanych opiekunów i terapeutów, zwiększenie różnorodności zajęć terapeutycznych, zapewnienie odpowiedniego wyposażenia niezbędnego w terapii oraz dostęp do bezpłatnego transportu.

Kolejnym krokiem Forum będzie przedstawienie wypracowanych rekomendacji politykom i przedstawicielom władz. Następne spotkanie planujemy już w marcu, w Warszawie.

Forum na Rzecz Osób z Wieloraką Niepełnosprawnością powstało jesienią ub. roku z inicjatywy Stowarzyszenia Na Tak i Evangelisches Johannesstift z Berlina. Naszym celem jest lobbing na rzecz rzeczywistego wprowadzenia w życie postanowień Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych. Działamy na rzecz włączania osób z wieloraką niepełnosprawnością, rekomendujemy zmiany prawne i standardy opieki i terapii oparte na szczególnych potrzebach osób z wieloraką niepełnosprawnością, dzielimy się wiedzą na temat profesjonalnych i nowoczesnych metod opieki i terapii.